Co się dzieje, gdy współczesny design zyskuje przyczółek w folklorze, tradycji i naturze? Zanurzamy się w świat Cenlitros w poszukiwaniu odpowiedzi; studia projektowego, które buduje swoją tożsamość na podstawie specyfiki Galicji i które od swojego powstania w 2006 roku bada styk między rzemieślniczą tradycją a współczesną innowacją, tworząc dzieła, które odzwierciedlają istotę naturalnego i kulturowego środowiska regionu.
Tak Cenlitros wykuło swoją ścieżkę, od swojej osobliwej nazwy po głęboką relację ze światłem i materializację galicyjskiej tożsamości w swoich współpracach z a·emotional light: Parga, Nebra i Cambo.
Skąd pochodzi Wasza nazwa? Jak zaczęliście? Jakie są Wasze odniesienia w świecie designu?
Nazwa pochodzi od różnicy ilości deszczu, jaki pada w Galicji ogólnie i w Composteli w szczególności. Jeśli klimat kształtuje nasz charakter, łatwo można wywnioskować, że nasza praca również w jakiś sposób jest przez niego wpływana. Szukamy stworzenia flagi tej klimatycznej specyfiki i zdefiniowania tożsamości studia poprzez koncepcję atlantycką.
Studio zostało założone w 2006 roku przez trzech niedawno absolwentów studiów projektowania przemysłowego w Szkole Projektowania w Ferrol. Był to bardzo naturalny proces oparty na relacji zarówno osobistej, jak i zawodowej. Nie jesteśmy zbyt przywiązani do cytowania odniesień w dziedzinie designu. Nasze odniesienia często pochodzą ze świata wiejskiego, natury, rzemiosła… ponieważ od dzieciństwa mieszkaliśmy z tego rodzaju repertuarem formalnym i materiałami.
Jaka jest Wasza relacja ze światłem?
Zawsze staramy się szukać bardzo skondensowanych poziomów oświetlenia, gdzie światło wnosi sugestywny czynnik do przestrzeni, nie czyniąc go oczywistym. Ten sposób oświetlania był częścią naszej osobistej wyobraźni od dzieciństwa. Z czasem, błędne interpretacje technologii zniekształciły tę relację między światłem a przestrzenią, którą musimy ponownie przemyśleć.
W Waszej pracy jest wyraźna galicyjska tożsamość. Jak ważny jest dla Was galicyjski design? Czy istnieje coś takiego jak galicyjski design?
Nigdy nie jest łatwo mówić o sobie… Rozumiemy, że dopóki pracujesz jako siebie, biorąc pod uwagę swoją osobowość, swoją kulturę, dostępne środki w twoim otoczeniu… będziesz włączać ten składnik osobistej i lokalnej tożsamości do swojej pracy. Powinno to przychodzić naturalnie, jako konsekwencja sposobu bycia, nigdy w sposób wymuszony. Gdy istnieje intencja nadania tej lokalnej cechy, praca nabiera nadmiernego, sztucznego lub wręcz folklorystycznego wymiaru, często wpadając w stereotypy.
Nie jesteśmy świadomi istnienia podtypologii designu, którą moglibyśmy nazwać – designem galicyjskim – według aspektów formalnych lub materialnych. Po prostu zdefiniowałbym design galicyjski jako projektowanie produkowane przez projektantów z Galicji, bez innych szczegółów.
Czy obserwujemy odrodzenie Made in Galicia, zarówno w modzie, jak i w designie, literaturze czy kinie (Novo Cinema Galego)? Czemu przypisujesz to zjawisko?
Sektor tekstylny w Galicji ma głębokie korzenie od lat osiemdziesiątych, zarówno pod względem profesjonalistów zajmujących się projektowaniem, jak i specjalistycznej edukacji akademickiej. Jednak ta tradycja nie rozprzestrzenia się na inne dziedziny designu ani twórczości, które powstają, ale z mniejszą obecnością. W przypadku designu przemysłowego nasza mniej uprzemysłowiona przeszłość w porównaniu z innymi obszarami geograficznymi utrudnia rozwój tej specjalizacji. Szczerze mówiąc, nie jesteśmy zbyt optymistyczni co do efervescencji kreatywności w Galicji.
Jak zdefiniowałbyś światło a·emotional jednym słowem? Skąd pochodzi Wasza współpraca?
Od czasów studenckich śledzimy działalność firmy. W Galicji nie ma zbyt wielu firm, które stawiają na design jako czynnik strategiczny, dlatego zawsze mieliśmy w głowach możliwość jakiejś formy współpracy. Dla nas światło a·emotional stanowi otwartą bramę do ogólnego projektowania produktów, a w szczególności projektowania oświetlenia. W poprzednim etapie, pomimo prób zbliżenia się, nie udało się nawiązać jakiejkolwiek współpracy. Zmiana zarządu pozwoliła nam wznowić kontakt i stopniowo powstała profesjonalna i osobista sympatia, która naturalnie zaowocowała różnymi współpracami. Składnik ludzki jest fundamentalny dla tego, aby relacja była płodna i trwała.
Wasza współpraca z a·emotional light zaowocowała trzema kolekcjami opraw oświetleniowych: Parga, Nebra i Cambo. Jaki jest wspólny mianownik tych trzech kolekcji?
Bez zamierzeń, w naszej pracy często pojawiają się odniesienia do natury. Szczególnie dobrze czujemy się, używając naturalnych materiałów, takich jak kamień i drewno. Oprócz tej zgodności języków, przywiązujemy dużą wagę do wielozmysłowości materiałów: tekstury, zapachy… Szczególnie w czasach, kiedy wzrok dominuje nad resztą zmysłów. Oprócz pracy z materiałami i językami bliskimi nam, staramy się szukać punktów spotkania i interakcji ze światłem. Musimy zrozumieć, w jaki sposób każdy materiał się wyraża i jakie ma potencjały w kontekście oświetlenia. Nie możemy stracić z oczu faktu, że celem jest praca ze światłem; materiały i formy są tylko narzędziami do osiągnięcia tego celu.
Jaki jest pochodzenia projektu Parga?
Parga narodziła się z prowokacyjnego gestu, wykorzystując materiał tak jak kamień w kontekście oświetlenia. Na początku możemy zrozumieć, że jest to nietypowy materiał w tym środowisku, ponieważ jest ciężki i skomplikowany w obróbce. To był właśnie wyzwanie, aby stworzyć z tej rzekomej słabości siłę, która nadałaby nam osobowość i różnicowanie się w coraz bardziej standaryzowanym segmencie. Istniał również składnik – lokalno-globalny – polegający na stworzeniu dzieła o globalnym charakterze z bardzo lokalnego punktu wyjścia, takiego jak wykorzystanie małych fragmentów odrzucanego granitu.
Jak można wpleść elementy wywodzące się z tradycji rzemieślniczej w nowoczesny projekt?
Niezwykle istotne jest oddzielenie rzemiosła i tradycji. Rzemiosło może mieć silne współczesne powołanie. Rzemiosło jest po prostu narzędziem; musimy zrozumieć jego ograniczenia i możliwości, aby wyciągnąć z niego najlepsze korzyści. Rzemiosło jest również na tyle elastyczne, aby pozwolić na różnice i adaptacje do konkretnych projektów. Innym potencjałem produkcji ręcznej jest delikatność wykończeń i szczegóły produkcyjne, które ręka rzemieślnika odciska. Z drugiej strony, istotne jest zrozumienie, gdzie produkcja ręczna dodaje wartość, aby nie spowalniać i nie czynić produktu niepotrzebnie drogim.
Jaka jest istota Cambo, zwycięzcy Nagrody Paraugas w 2021 roku? Jakie jest znaczenie takiego uznania dla Waszej pracy: motywacja czy presja?
Cambo bierze pod uwagę morfologię i prawa wzrostu roślin jako odniesienie. Definiuje rozgałęzienie jako podstawowy element, który dostosowuje się do potrzeb każdej typologii. Wykorzystanie elementu zaczerpniętego z natury wnosi do dzieła składnik wernakularny, w kontraście do metalowej siatki i źródła światła LED.
Nagrody zawsze stanowią moralne wynagrodzenie za pracę. Zawsze trzeba wystawić swoją pracę na próbę, aby sprawdzić, czy ma ona akceptację i wartość, jaką ma mieć. Nie ma dodatkowego nacisku, myślę, że presja jest nieuchronna w sposób, w jaki rozumie się i rozwija zawód. Uznanie zawsze dostarcza dodatkowej motywacji do podjęcia się nowych projektów.
Jeśli Twoje lampy miałyby być albumem muzycznym, którym byłby każdy z nich?
Cambo, The Joshua Tree (U2).
Parga, Violator (Depeche Mode).
Nebra, Chronology (Jean Michel Jarre).
Wywiad i fotografie wykonane przez Studio Aranda Santos.
Oryginał wywiadu na stronie a-emotional
